Ninh Bình: Quản lý vùng nuôi ngao đạt chuẩn đảm bảo chất lượng xuất khẩu

Thời gian đầu, sản phẩm ngao của huyện Kim Sơn chủ yếu tiêu thụ tại thị trường nội địa và xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sang Trung Quốc nên giá bán không ổn định. Năm 2020, với sự hỗ trợ của Trung tâm Hợp tác quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thủy sản bền vững, Trung tâm Nghiên cứu tài nguyên và phát triển nông thôn, Sở NN&PTNT Ninh Bình đã phối hợp với Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Thanh Hóa và các hộ nuôi ngao huyện Kim Sơn triển khai Dự án “Liên kết chuỗi ngao theo ASC tỉnh Ninh Bình”. Các hộ nuôi được hướng dẫn quy trình nuôi, công tác quản lý vùng nuôi, quan trắc cảnh báo môi trường để đưa ra cảnh báo cho người nuôi tránh được những rủi ro, nâng cao hiệu quả sản xuất. 

Người dân vùng nuôi ngao huyện Kim Sơn (Ninh Bình) tham dự lễ công bố chứng nhận ASC vùng nuôi ngao. Ảnh: Minh Đường

Sau 2 năm, vùng nuôi ngao nguyên liệu huyện Kim Sơn đã được Tổ chức Chứng nhận quốc tế toàn cầu cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn ASC với diện tích 839 ha. Khi được cấp chứng nhận ASC, tất cả các hộ nuôi ngao đã thống nhất thực hiện sản xuất, thu hoạch, tiêu thụ theo quy trình. Nhờ vậy mà từ tháng 11 năm ngoái đến nay, hơn 3.000 tấn ngao thương phẩm đã được Công ty Xuất nhập khẩu thủy sản Thanh Hóa thu mua với giá bán cao hơn 500 đồng/kg so với ngao bên ngoài vùng nuôi.

Ông Trần Kiên Cường, Phó Giám đốc Hợp tác xã ngao Kim Sơn chia sẻ: để vùng nuôi ngao thương phẩm của huyện Kim Sơn được cấp chứng nhận ASC và duy trì được chứng nhận này là việc không dễ dàng bởi quá trình kiểm tra, đánh giá, giám sát của ASC rất chặt chẽ. Trong đó, vùng nuôi ngao phải đảm bảo nguyên tắc gồm hoạt động hợp pháp và quản lý kinh doanh hiệu quả, hoạt động có trách nhiệm với môi trường, xã hội. Trong mỗi nguyên tắc lại bao gồm nhiều tiêu chí khác nhau. Đặc biệt, chứng nhận ASC có thời hạn trong 3 năm (hiệu lực đến ngày 13/9/2025) nên hàng năm các chuyên gia nước ngoài sẽ không báo trước, bất chợt kiểm tra trực tiếp tại vùng nuôi ngao để có những đánh giá khách quan. Do đó, nếu các hộ nuôi không tuân thủ nghiêm các yêu cầu đã đặt ra thì nguy cơ bị thu hồi giấy chứng nhận là rất cao. 

Công nhân đóng gói ngao theo quy trình nghiêm ngặt trước khi xuất khẩu. Ảnh: ST

Chị Lê Thị Thoa, thương lái chuyên thu mua ngao Kim Sơn chia sẻ: trung bình mỗi tháng chị thu mua khoảng 500 tấn ngao mà vẫn không đủ nguồn cung. Ngao trong vùng được cấp chứng nhận ASC có vỏ sáng, độ đồng đều cao, mập mạp, sạch cát nên nguồn cung tới đâu là thương lái và người tiêu dùng thu mua hết tới đấy. 

Trong Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển, tỉnh Ninh Bình đặt mục tiêu đến năm 2025, diện tích nuôi ngao đạt 1.500 ha, sản lượng đạt 35.000 tấn, sản xuất khoảng 100 tỷ con ngao giống. Để làm được điều này, UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND huyện Kim Sơn và các đơn vị liên quan quy hoạch vùng nuôi ngao giống tập trung; khuyến khích các cơ sở ương nuôi nâng cấp trang thiết bị, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất để tạo ra con giống đảm bảo chất lượng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm trong sản xuất, lưu thông ngao giống và vật tư phục vụ nuôi ngao, thực hiện tốt quan trắc môi trường để kịp thời thông báo cho người nuôi. Thành lập các hợp tác xã, tổ quản lý vùng nuôi, tăng cường vai trò quản lý cộng đồng để hỗ trợ nhau trong công tác kỹ thuật, dịch vụ hậu cần và tiêu thụ sản phẩm. 

Bên cạnh đó, tỉnh Ninh Bình sẽ duy trì chương trình giám sát chặt chẽ để đảm bảo thời gian tới vùng nuôi ngao Kim Sơn giữ vững chứng nhận ASC, đồng thời tiếp tục mở rộng diện tích nuôi ngao đạt chuẩn, đảm bảo đủ nguồn cung phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu. 

Khánh Nguyễn