Axit béo monoglyceride và dưỡng chất thực vật: Nền tảng cho sức khỏe đường ruột và hiệu suất nuôi tôm

Nuôi tôm – phòng bệnh hơn dùng thuốc

Nuôi tôm thâm canh hiện là mô hình phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, mật độ thả nuôi dày đặc thường đi đôi với rủi ro dịch bệnh bùng phát. Sử dụng kháng sinh để phòng bệnh và thúc đẩy tăng trưởng trong chăn nuôi không được khuyến khích bởi nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng, cụ thể là tình trạng kháng kháng sinh (AMR). Do đó, một số hoạt chất có hoạt tính kháng khuẩn và tăng cường sức khỏe như chiết xuất thảo dược, axit hữu cơ, carotenoid và chất kích thích miễn dịch đã được nghiên cứu rộng rãi như các giải pháp thay thế kháng sinh trong nuôi tôm. 

Các chuyên gia tại công ty dinh dưỡng chăn nuôi đa quốc gia Berg & Schmidt đã xác nhận, sự kết hợp đạt chuẩn giữa axit béo monoglyceride và các chất dinh dưỡng thực vật trong thức ăn nuôi tôm sẽ tạo tác động hiệp đồng lên hệ thống miễn dịch, từ đó hỗ trợ tôm chống lại dịch bệnh hiệu quả trong khi vẫn duy trì hiệu suất chăn nuôi. 

Bộ đôi thiết yếu và tối ưu 

Axit béo monoglyceride có lợi thế dinh dưỡng hơn nhiều axit béo tự do khác bởi monoglyceride hoạt động trong phạm vi pH rộng và còn nguyên vẹn cho đến khi tới ruột non – nơi chúng phát huy tác dụng có lợi; sau cùng, monoglyceride không có mùi nồng như axit béo tự do khác. Ngoài ra, axit béo monoglyceride phát huy hoạt tính kháng khuẩn chủ yếu thông qua cơ chế phá vỡ màng nhờ đặc tính lưỡng tính. Hoạt tính kháng khuẩn của monoglyceride thường vượt trội hơn so với các axit béo tự do khác. 

Chất dinh dưỡng thực vật cũng đã được công nhận khả năng kháng khuẩn thông qua nhiều cơ chế gồm phá vỡ màng, ức chế phân chia tế bào, khiến tế bào mất đi nguồn năng lượng nhanh chóng (ATPase), hình thành màng sinh học và giao tiếp vi khuẩn. Thông qua sàng lọc kỹ lưỡng bằng phương pháp in vitro, công ty Berg & Schmidt đã chọn ra các hợp chất dinh dưỡng thực vật kết hợp với axit béo monoglyceride để tạo tác dụng hiệp đồng. 

Berg & Schmidt khẳng định, sự kết hợp axit béo monoglyceride và các chất dinh dưỡng thực vật sẽ tác động tích cực đến sản xuất thủy sản dưới dạng phụ gia thức ăn chăn nuôi. Gần đây, công ty ra mắt sản phẩm LipoVital Protect –  hỗn hợp axit béo chuỗi ngắn và trung bình monoglyceride cùng với một chất dinh dưỡng thực vật chọn lọc với tác dụng cải thiện sức khỏe của tôm thông qua tác động tích cực lên sức khỏe đường ruột và gan tụy. 

Công ty đã thử nghiệm LipoVital Protect trên tôm thẻ chân trắng tại Trung tâm nghiên cứu Biển và Nuôi trồng thủy sản ở Ecuador nhằm đánh giá lợi ích của sản phẩm về cải thiện sức khỏe tôm và tăng khả năng chống nhiễm khuẩn. Tác nhân gây bệnh được lựa chọn cho nghiên cứu là Vibrio parahaemolyticusi, một trong những bệnh gây thiệt hại nặng nề nhất trong nuôi tôm. 

Thay thế kháng sinh

Trong thử nghiệm 1, tôm con được chia thành 2 nhóm, lặp lại 6 lần với 2 nghiệm thức: đối chứng (0% LipoVital Protect) và 0,3% LipoVital Protect trong 56 ngày. Trọng lượng thân cuối và tỷ lệ sống cũng được ghi lại. Trong thử nghiệm 2, tôm con ở thử nghiệm 1 được gây nhiễm Vibrio Parahaemolyticus nồng độ 1.0×106CFU/mL; sau đó phân tích tỷ lệ sống, số lượng Vibrio trong ruột và sự thay đổi mô học của gan tụy. 

Sau 56 ngày, kết quả cho thấy tỷ lệ sống, FCR và sinh khối của nhóm tôm được bổ sung LipoVital cao hơn đáng kể so với nhóm đối chứng (Bảng 1). Cụ thể, sinh khối tôm cao hơn 9%, hiệu quả nuôi tăng 15% và tỷ lệ sống tăng 3,3%. Trong thử thách với Vibrio parahaemolyticus, nhóm tôm được bổ sung LipoVital Protect có tỷ lệ chết giảm đáng kể so với nhóm đối chứng (Hình 1). Các phân tích mô học cho thấy tỷ lệ nhiễm trùng của nhóm tôm LipoVital Protect cũng giảm mạnh, Vibrio parahaemolyticus giảm đáng kể, từ đó làm suy yếu sự phát triển của AHPND. 

Nghiên cứu trên đã khẳng định lợi ích và tiềm năng của phụ gia LipoVital Protect trong nuôi tôm, bất chấp điều kiện nuôi gặp nhiều thách thức dịch bệnh. Ở tỷ lệ bổ sung 0,3%, LipoVital Protect cải thiện hiệu suất tăng trưởng và sức khỏe của tôm hiệu quả, giúp các trại nuôi tôm thâm canh tăng năng suất, giảm áp lực mầm bệnh mà không cần sử dụng kháng sinh. 

Vũ Đức 

Theo Aquafeed